Шөже Қаржаубайұлы-ақын, айтыскер, жеңілмейтін шебер. Шөже Қаржаубайұлының шығармашылығы мен дарыны, оның шығармалары қазақ халқының дала шығармашылығының көрнекті жетістіктерінің бірі ретінде бағаланады. 1808 жылы Көкшетау облысының Қызылтау ауданында дүниеге келген. Атығай руының қазақтарынан шыққан.Бала кезінен қобызда, домбырада ойнап, ақындық өнерге қызығатын. Әр түрлі мерекелерге, мерекелерге, мерекелерге қатыса отырып, ол ерте танымал болды. Кедейліктің, соқырлықтың ауыр ауыртпалығын бастан өткерді. Сондықтан оның поэтикалық дарыны өмір сүру құралы ретінде пайдалануға мәжбүр болды. Оның «Диукей», «Бийтикті мадақтау» атты кейбір еңбектері белгілі тұлғаларды мадақтауға арналған. сонымен бірге, құдай бай, ашкөз адамдарды аяусыз сынға алды, озбырлықты, әділетсіздікті батыл ашты. Құдай-айтыстардың ірі шебері. Оның «соқыр болса да, он жеті ақыннан кем түспеді» деген сөздері оның айтысқа, өз заманының көптеген танымал ақындарымен ақындық сайысқа түскенін айғақтайды. Әсіресе Шөже Қаржаубайұлының Орынбаймен, Балтпен, тезекпен, Серали, Шортанбаймен және басқалармен айтыстары танымал болды.
«Әділет Сары, сен
Сіз пара алып, пара бересіз
Сіз есік алдында Аспан мен тозақта тұрсыз –
Қайда баратыныңыз әлі белгісіз,
Мздоимец, жан сенде қисық
Сіз маған осындай сөздерді қалай айтуға батылы бардыңыз?»
Шөже 19 ғасырдағы қазақ даласына әкелген өзгерістердің әсерінен қалыптасты. Сондықтан Ш.Ш. Уәлиханов оны «жаңа әнші» деп санаған, оленнің жаңа поэтикалық формасын реттелген строфамен және рифамен эпосқа енгізген, аңыздардың бастапқы қорының мазмұнын «олар қазір Сейіт-Байтол-Қожа мен Юсуп пен Зюлейканың махаббаты, Ибрагимнің өмірі және басқалары»дастандарының тақырыптары мен сюжеттерімен өзгерткен.- Шоқан Уәлиханов Орынбаев, Шөже және оларға ұқсас «жаңа әншілер»туралы жазды. Құдай лиро-эпикалық поэмалардың тамаша орындаушысы болды. «Қозы Көрпеш пен Баян Сұлу» халық поэмасының ең үздік нұсқалары 19 ғасырдың 60-жылдарында Шөже аузынан жазылып, солардың бірі 1864 жылдың 5 наурызында Омбыда, Шоқан Уәлихановтың пәтерінде жазылған. Әкесінің ауылында емделу кезінде Шоқан сол кездегі үздік әншілермен: Шөже, Орымбай, Тоғжан, Арыстамбай және т.б. кездесті. Олардан қазақ халық әдебиетінің өте қызықты үлгілерін жазып алған. Ол Құдайды ауызша халық шығармашылығы мен халық жылнамаларының ең жақсы үлгілерін білуші ретінде бағалады. А.н.Бекетовке жазған хатында Шоқан: «Менің даладағы сабақтарым табысты өтуде. Мен көптеген ертегілерді, эпикалық ертегілерді, әндерді жинадым және қазір қырғыз заңдарын зерттеумен айналысамын…» Ш. Уәлихановтың бағалауы бойынша, Құдай халық ауыз әдебиеті мен халық жылнамаларының (шежіресінің) үздік үлгілерінің үздік білгірі болған. А. Құнанбаев, С. Торайғыров Құдайдың ақындық дарынын жоғары бағалады, оны шексіз жады, батылдығы үшін шын жүректен құрметтеді