Category Archives: Сәулет және елдімекен құрылысы ескерткіштері

ОӘД ғимараты (Мир көшесі мен Қазақстан Конституциясы көшесінің қиылысы)

ОӘД супермаркетінің ғимараты өткен ғасырдың 30-жылдары Солтүстік Қазақстан облыстық атқару комитетінің әкімшілік ғимараты ретінде салынған. «20 ғасырдың 30-жылдары Сібір акционерлік Халық банкінің корпусын салуға арналған 1915 жылғы Бутово іргетасында салынған. 30-шы жылдары мұнда Солтүстік Қазақстан облыстық атқару комитеті орналасты. 70-ші жылдары ғимаратта асханалар мен мейрамханалар тресі, асхана, «Ленинское знамя»газетінің редакциясы болды. Қазіргі уақытта ол қалпына…

Княгиничевтер Үйі

ХХ ғасырдың басында ерекше «көпес кірпіш» пайда болды, ол үшін қызыл бұйра кірпіш қолданылды, үйлердің қасбеттерін көрнекі етуге, оларды қоршаған ғимараттардың фонында бөлуге тырысты. Кірпіш көпес сарайларын безендіру үшін металл ашық торлар, консольдер мен парапеттер кеңінен қолданылды. Қазақстан Конституциясы көшесі, 12 мекен-жайы бойынша орналасқан ғимарат та осындай бай әрлеумен ерекшеленеді. Ағайынды Княгинечевтердің есебінен 1915 жылы…

Көпес Шулеповтың үйі

XIX ғасырдың екінші жартысы. (Архит.). Володарский көшесі, 34 (Сакко және Ванцетти көшелерінің қиылысы) бойында орналасқан. Бұрын Шулепов Иван Алексеевичке тиесілі үй XIX ғасырдың екінші жартысында салынған. Үй иесі экипаж, бричек, шана және т.б. өндірісімен айналысқан. Ғимарат жартылай тас: төменгі, жертөле бөлігі-кірпіш, жоғарғы бөлігі – бөренелерден жасалған ағаш. Ғимараттың іргетасы – кірпіш. Ескерткіштің қасбеттері ағаш оюлармен…

Көпес Баженовтың үйі

Парковая көшесі 134 мекенжайы бойынша орналасқан. XIX ғасырдың соңы. Екінші қабатта саудагердің отбасы тұрды, ал бірінші қабатта күнделікті тауарларға арналған дүкен болды. 1917 жылдан кейін ғимарат ұлттандырылды, ол қалалық тұрғын үй қорының қажеттіліктеріне қайта жоспарланды. Екі қабатты, тікбұрышты, жоспардағы төртбұрышты ғимарат. Қызметтік бөлмелерге арналған төменгі қабат кірпіштен жасалған, рельефті күрделі кірпіш және көлденең белдеу –…

Әйелдер гимназиясы

1864 жыл. (Архит.). Революционная көшесі, 38 орналасқан. 1864 жылы Петропавл қаласында Вознесенская (Қазіргі революциялық) көшесінде арнайы салынған ғимаратта 1871 жылы прогимназияға, ал 1904 жылы әйелдер гимназиясына айналған әйелдер приход училищесі ашылды. 1913 жылғы статистика бойынша ғимаратта 460 адам оқу курсынан өткен. Әйелдер гимназиясы Петропавлдық басқарма қазынасынан және басқа да көздерден қаражат алды. Оқу құқығы үшін…

«Абылай хан резиденциясы» мұражай кешені

«Абылай хан резиденциясы» — Петропавл қаласында орналасқан Абылай ханның мұражайлық кешені. 2008 ж. 21 тамызда резиденция Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың қатысуымен ашылды.Абылайдың ақ үйіАбылайдың ақ үйі, Абылайдың ордасы – Абылай ханның Петропавл қаласындағы ордасы, тарихи ескерткіш. Қазақстанның солтүстік аймағын отарлау басталған кезде Есіл өзені жағасында орналасқан Қызылжар қыратында1752 ж. әулие Пётр бекінісінің құрылысы…

Мердiгер Пироговтың үйi

ХХ ғ.басы. (Сәулет)Ғимаратты ХХ ғ. басында мердiгер Г.И. Пирогов салып, қалалық басқармаға училище қылуға жалға берiп отырған. Сондықтан бұл ғимарат, онымен бiрге жоғары бастапқы әйелдер училищесi де халық iшiнде «Пироговское»аталған. 1916 жылы мұнда Петропавл социалист-революционерлерiнiң партия комитетi және партиялық әдебиет сататын оқу залымен кiтапхана орналасты. Революция кезiнде ғимаратта әртүрлi уездiк мекемелер орн аласты. 1917 жылдың…

Көпес Измайловтың үйi, XIX ғасырдың аяғы

Кiрпiш, бiрқабатты үйдi аң терiсiн алыпсатар көпес Измаилов Әбдiрашит арнайы дүкен жасауға тұрғызды. Дүкен және кiрпiш үй аралығында жер асты өтпе жол болды. Қоныс iшiне лабаз кiрдi(қойма ғимараттары, олар 1996 жылы қалпына келтiрiлiп, ресторан орналасты). 1917 жылдан кейiн ғимарат мемлекет меншiгiне айналды және әртүрлi кеңес мекемелерi орналасатын болды. Ғимарат бiрқабатты, кiрпiштен салынған,сыланбаған. Терезелерi төртбұрышты, жақтаулы.…

Көпес Турлаповтың үйi, XX ғасырдың басы

1900 жыл (Сәулет)Жеке кәсiпкер Турлаповтың үйi 1900 жылы салынған. А уласында кiшкене терi-тон зауыты болған.Ғимарат бiрқабатты, тiкбұрыш тәрiздi,көлемi 19 х 10, кiрпiш, сыртқы қабырғалар қалыңдығы 710 мм, iргетасы кiрпiштен қаланған. Ғимараттың алды кiрпiшпен сәндi безендiрiлген. Терезелер ойықтарын қалаудың жақ тәрiздес түрi аяқтайды. Жақтаудағы элементтер,сонымен бiрге терезе жақтаулары ежелгi орыс стилiнде жасалған.Ескерткiштiң стиль бағыты ХХ ғ.…

Казанцев көпестiң тұрғын үйi мен дүкен ғимараты

XIX ғасырдың екiншi жартысы. (Архит.). Қазақстан Конституциясы көшесi, 2 үйде орналасқан.Ғимарат ХIХ ғасырдың екiншi жартысында салынған. Бiрiншi гильдия көпесi Казанцев Григории Ивановичке тиесiлi болатын.Үйдiң төменгi қабатында тұрмыстық тауарлар дүкенi, ал екiншi қабатта контора мен көпестiң үйi орналасты. Алғашында, осы ғимарат пен Пушкин көшесiнде орналасқан Ганьшин көпестiң үйiнiң арасында бiраз арақашықтық болатын. Бiрақ кейiн, Ганьшин көпеске…