Ноғайбай би ХІХ ғасырдың ортасы мен ХХ ғасырдың басында өмір сүрген. Ерте жастан бастап өткір ақылымен ерекшеленді және далалық сот ісін жүргізудің негіздерін жақсы игерді, әйгілі билер қабылдаған сот ісін қарау барысын бақылады.
Мұрағат құжаттары Ноғайбай Батырбекұлының бірнеше рет болыс старшинасы болып сайланғанын және 1868 жылы құрылған Полудин болысында би болып қызмет еткенін көрсетеді. Ол Би атағын болыс Ақсақалдарының қолдауымен алды, олар оның Қазақ әдет-ғұрыптары мен салт-дәстүрлерін білуін бағалады.
Орналасқан жері: Солтүстік Қазақстан облысы Мағжан Жұмабаев ауданы Ноғайбай ауылы